چطور یک غذای آماده سالم انتخاب کنیم؟

 اگر برای تهیه غذا وقت کافی ندارید، صرف غذا در یک رستوران فست‌‌فودی راه آسانی برای داشتن یک وعده‌‌ی لذیذ خواهد بود. این وعده‌‌ها سریع و کم‌‌هزینه سرو می‌‌شوند. البته خوردن هر روزه‌‌ی غذای آماده می‌‌تواند به ظهور برخی مشکلات در سلامت انسان منجر شود. تعداد زیادی از اقلام همراه این غذای سریع، حاوی کالری، چربی، سدیم و قند فوق‌‌العاده زیادی هستند. دریافت بیش‌ازحد این‌‌ مواد با گذشت زمان می‌‌تواند منجر به افزایش وزن و مرض چاقی شود که انسان را در معرض ابتلا به دیابت، فشار خون بالا، سکته مغزی و سرطان قرار می‌‌دهد. منوهای گوناگون را مرور کنید تا یک غذای سالم و مغذی در رستوران فست‌‌فودی مورد علاقه خود انتخاب کنید.

 

بخش اول: مغذی‌‌تر کردن غذای آماده 

 ۱- غذای اصلی را آن‌‌طور که تمایل دارید انتخاب کنید اما در کنار آن یک دورچین سالم سفارش دهید و یا بلعکس. راه دیگر برای حذف نکردن این وعده‌‌ی آماده آن است که آن را با انتخابی منصفانه (۵۰-۵۰)، مانند صرف غذای مورد علاقه در کنار آیتمی مغذی‌‌، آن را مقوی‌‌تر کنیم. 

• به‌عنوان‌مثال، اگر دلتان یک تخم‌مرغ و ساندویچ صبحانه پنیری خواست، مشکلی نیست، نوش جان! اما در کنار آن به‌‌جای یک بشقاب پوره‌‌ی سیب‌‌زمینی سرخ ‌شده، سالاد میوه سفارش دهید.
• با انتخاب ۵۰-۵۰، بخشی غذای مورد علاقه و بخشی غذای مفید، وعده غذایی مقوی‌‌تر شده و با احتمال بسیار بالا، کالری دریافتی را تا میزان قابل‌توجهی کاهش خواهید داد.
• بسیاری از رستوران‌‌های فست‌‌فود، در کنار غذا دورچین سالم‌‌تر و مقوی‌‌تری ارائه می‌‌دهند، برای پی بردن به این پیشنهاد‌ها می‌‌بایست تمام فهرست غذا را به‌‌طور کامل مطالعه کنیم. هرچند که در این رستوران‌‌ها اکثراً سرو سالاد میوه، تکه‌های سیب و پرتقال‌‌های کوچک به‌‌عنوان دورچین رایج‌‌تر بوده و بیشتر در دسترس‌‌ هستند.

۲- یک منبع پروتئین کم‌‌چرب انتخاب کنید. یک نکته منفی در مورد بسیاری از غذاهای رایج این نوع رستوران‌‌ها گوشت پٌرچربی است که سرو می‌‌شود. در صورت امکان، سعی کنید منبع پروتئین حاوی چربی کمتری انتخاب کنید.

• برخی از گوشت‌‌های پرچرب که سرو می‌‌شوند، نه‌تنها کالری فوق‌‌العاده زیادی دارند، بلکه دارای چربی‌‌ اشباع ‌شده‌ی زیادی نیز هستند. سعی کنید از این غذاها اجتناب کرده و یا مصرف آن‌‌ها را به شکل منظم در برنامه غذایی خود نداشته باشید.
• خوردن گوشت گاو و برخی دیگر از گوشت‌‌های فرآوری شده خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ و سرطان ناحیه تحتانی معده را افزایش می‌‌دهد.
• انواع وعده‌‌های غذایی و یا ساندویچ‌‌هایی که شامل گوشت گاو یا سوسیس هستند، میزان چربی و کالری بسیار زیادی دارند.
• بسیاری از تکه‌‌های گوشت پرچرب، چربی اشباع ‌شده بالایی دارند. این نوع چربی اگر به‌طور منظم و به مقدار زیاد صرف شود، خطر ابتلا به بیماری‌‌های قلبی و سکته را افزایش خواهد داد.

۳- مصرف نان و شیرینی با کالری بالا را به‌‌طور کامل قطع کنید. رستوران‌‌های غذای فوری نان‌‌ها و شیرینی‌‌های پرکالری و یا موارد پٌر شکر و شیرین دیگری در کنار غذا سرو می‌‌کنند. این آیتم‌‌ها نیز همچون چربی‌‌های اشباع‌ شده، در صورت مصرف منظم می‌‌توانند برای سلامتی مضر باشند.

• کربوهیدرات‌‌های تصفیه ‌شده، شامل غذاهای شیرین و یا غذاهایی که با آرد سفید طبخ می‌‌شوند، به‌طور معمول حاوی کالری و قند بسیار بالا و کمترین میزان مواد مغذی هستند. به‌ جرئت می‌‌توان گفت تأثیر منفی این غذاها بر میزان کلسترول خون بیشتر از چربی‌‌های اشباع‌ شده است.
• کلم بروکلی، نان خمیری، پنکیک، شیرینی کره‌‌ای، کلوچه‌‌ی انگلیسی و رولت‌‌ها، تمامی این‌‌ها ورژن‌‌های معمول و رایج کربوهیدرات تصفیه‌ شده و فرآوری شده است. تا حد امکان سعی کنید صرف این مواد را محدود کرده و یا به‌‌طور کل از خوردن آن‌‌ها اجتناب کنید.
• در صورت امکان، همیشه غلات سبوس‌‌دار و پوست ‌‌نکنده را انتخاب کنید. برای مثال ساندویچ گوشت راسته بوقلمون و سفیده‌‌ی تخم‌‌مرغ که به همراه نان سبوس‌دار سرو می‌‌شود، می‌‌تواند گزینه خوبی باشد.

۴- نوشیدنی‌‌های بدون قند مصرف کنید. فقط نوع غذا در رستوران‌‌های تهیه غذای فوری نیست که بر سلامت وعده‌‌ی غذایی تأثیرگذار است، بلکه نوع نوشیدنی‌‌ای که انتخاب می‌‌کنید نیز نقش مهمی در میزان مغذی بودن غذا ایفا می‌کند.

• نوشیدنی‌‌های قندی اگر به‌‌طور منظم و در مقادیر زیاد مصرف شوند، می‌‌توانند منجر به افزایش وزن و ابتلا به بیماری‌‌های قلبی و دیابت شوند.
• از صرف مواردی چون: قهوه‌‌های شیرین، چای شیرین، آب‌‌میوه‌‌های چند میوه، آب‌‌میوه شیرین و نوشابه پرهیز کنید.
• به نوشیدن آب، قهوه و چای بدون شکر بسنده کنید. این نوشیدنی‌‌ها به‌خودی‌خود کاملاً بدون کالری بوده و هیچ قندی ندارند.

۵- همیشه میزان کمتر را انتخاب کرده و از انتخاب «بزرگ‌ترین سایز موجود» پرهیز کنید. بدون شک یکی از بهترین راه‌‌ها برای کنترل وعده‌‌های غذایی آماده، سفارش آن‌‌ها به مقدار کم است. همواره از انتخاب تکه‌‌های بزرگ‌تر و سفارش بزرگ‌ترین سایز پرهیز کنید تا غذای خود را تحت کنترل حفظ کنید.

• بسیاری از رستوران‌‌های تهیه غذای فوری پیشنهاد می‌‌کنند میزان غذایی که میل می‌‌کنید و اندازه نوشیدنی را تنها به ازای پرداخت کمی پول بیشتر افزایش دهید. به‌هیچ ‌عنوان نپذیرید. با کوچک‌ترین افزایش میزان غذا، میزان کالری و چربی موجود نیز به طرز چشم‌‌گیری افزایش خواهد یافت.
• در کنار آن حتی سفارش‌های کوچک‌تر را نیز امتحان کنید. نه‌تنها هزینه‌‌ای که برای آن می‌‌پردازید کمتر است، بلکه کالری آن نیز در نهایت کمتر خواهد بود.
• همچنین سعی کنید غذای انتخابی در کل کوچک باشد. بالفرض به‌جای یک همبرگر دولایه یا سه‌‌لایه، به یک همبرگر ساده‌‌ی یک‌لایه بسنده کنید.
• اگر قصد دارید یک وعده غذایی کامل (یک ساندویچ به همراه سیب‌‌زمینی سرخ‌‌ شده و نوشیدنی) سفارش دهید، سعی کنید مقیاس کودکان را در نظر داشته باشید. در این صورت تمام چیزهایی که دوست دارید را خواهید داشت و تنها تفاوت در مقدار کم آن و در عوض «کنترل‌‌ شده» بودن آن وعده خواهد بود

 

بخش دوم – یافتن غذاهای مقوی‌‌تر در رستوران‌‌های تهیه غذای فوری 

 ۱- فهرست غذا را کامل مطالعه کنید. هر زمان تصمیم گرفتید غذای آماده خود را از یکی از رستوران‌‌های تهیه غذای فوری تهیه کنید، ابتدا فهرست غذا را به‌طور کامل مطالعه کنید. خواندن مِنو تمام گزینه‌‌های پیشِ رو را در اختیار شما قرار می‌‌دهد.

• وقتی زمان کافی به خواندن دقیق و کامل فهرست غذا اختصاص می‌‌دهید، قادرید تمام گزینه‌‌های موجود را به‌‌خوبی بررسی کنید. اگر هر بار همان غذای «همیشگی» را سفارش دهید، شانس یافتن گزینه‌‌های مغذی‌‌تر را از دست خواهید داد.
  

• اطمینان حاصل کنید که فهرست کامل غذاها را در دست گرفته‌‌اید. آن منویی که پشت پیشخوان یا هنگام حرکت در مسیر «سفارش و تحویل غذا در ماشین» می‌‌بینید ممکن است تمام گزینه‌‌های موجود را در اختیار شما نگذارد. از متصدی بخواهید یک فهرست کاغذی در اختیارتان قرار دهد و یا منو را به‌طور آنلاین بررسی کنید.
  

• کل فهرست غذا را برای یافتن گزینه‌‌های مغذی‌‌تر به‌طور کلی مرور کنید. همچنین ممکن است به دنبال موارد کم‌کالری، کم‌چرب‌‌ و یا تکه‌‌های کوچک از آیتم‌‌های مختلف بگردید.

۲- اطلاعات تغذیه را مرور کنید. زمانی که از بیرون غذا تهیه می‌‌کنید، ممکن است از میزان دقیق کالری، چربی، قند، یا نمک غذایی که سفارش داده‌اید، به‌‌طور کامل آگاه نباشید. امروزه بسیاری از رستوران‌‌ها اطلاعات تغذیه، مقادیر دقیق مواد مغذی موجود در غذا، را در اختیار مشتریان قرار می‌‌دهند و این نکته بسیار مهمی است که باید حتماً بررسی شود.

• هنگامی‌که منو را بازبینی کرده و چند مورد را انتخاب کرده‌اید، حال نگاهی به اطلاعات مربوط به تغذیه آن‌‌ها بیندازید تا ببینید که آیا متناسب با برنامه رژیم غذایی شما هستند یا خیر.
• رستوران‌‌های زنجیره‌‌ای که بیش از ۲۵ شعبه مختلف دارند، برحسب قانون ملزم‌‌اند که اطلاعات تغذیه مربوط به‌تمامی غذاهای سرو شده را در اختیار مشتری قرار دهند. این اطلاعات درون فروشگاهی (داخلی) و همچنین آنلاین در دسترس است.
• بسیاری از این اطلاعات در مِنو کنار نام غذا یا اقلام مربوطه ذکر شده است؛ با این‌ حال برخی رستوران‌‌ها لیست جداگانه‌‌ای نیز حاوی اطلاعات تغذیه در اختیار مشتری قرار می‌‌دهند.

۳- قبل از بیرون رفتن، برنامه‌‌ریزی کنید. یکی دیگر از جنبه‌‌های مهم صرف غذا بیرون از خانه، توجه به داشتن یک برنامه‌‌ی مشخص است. اگر قبل از بیرون رفتن غذای خود را انتخاب کرده باشید، قطعاً احتمال انتخاب غذای مغذی‌‌تر بیشتر خواهد بود.

• پس از بررسی هر دو اطلاعات مربوط به مِنو و تغذیه، چند موردی که فکر می‌‌کنید به‌خوبی با برنامه‌‌ غذایی شما متناسب است را انتخاب کنید. زمان انتخاب وعده غذای مورد نظر، چه در ماشین نشسته و از مسیر «سفارش و تحویل غذا درون ماشین» حرکت کنید و یا چه از ماشین پیاده شده به داخل رستوران رفته و سفارش دهید، در هر دو حالت این‌‌ نکات را به یاد داشته باشید.
• زمانی که به رستوران رسیدید، از نگاه انداختن به سایر غذاهای موجود در لیست فهرست و نگاه کردن به غذاهای مخصوص پرهیز کنید. به غذایی که از قبل انتخاب کرده‌‌اید، بچسبید! زمانی که برای صرف غذا به بیرون می‌‌روید، اگر برنامه‌‌ی از پیش تعیین‌ شده‌ای نداشته باشید، احتمال انتخاب غذای مضر به کررات بیشتر خواهد بود.

۴- خوردن غذا بیرون از خانه را با صرف آن در خانه جایگزین کنید. اگر احساس کردید بیش ‌از حد مشخصی بیرون از خانه غذا صرف می‌‌کنید، سعی کنید آن را با ماندن در خانه و خوردن یک غذای خانگی جایگزین کنید.

• خوردن غذای آماده به‌‌طور منظم گزینه خوبی نیست. اگرچه در رستوران‌‌های تهیه غذای فوری گزینه‌‌های سالم‌‌تری نیز مشاهده می‌‌شود اما بهتر است این وعده شامل غذاهای پخته‌ شده خانگی نیز باشد.
• زمانی که اکثراً غذای خانگی صرف می‌‌کنید، کنترل خود بر میزان چربی، قند، سدیم و حتی کالری غذای خود را افزایش خواهید داد. این انتخاب در داشتن رژیم سالم‌تر به ما کمک می‌‌کند.
• در هفته چند روز را برای صرف غذا در منزل مشخص کنید. به ‌این ‌ترتیب، به‌راحتی رژیم غذایی خود را متعادل می‌‌کنید.

بخش سوم – گزینه‌‌های قابل سفارش به‌‌عنوان یک غذای آماده سالم 

۱- ترکیب میوه و گندم و صمغ افرا را سفارش دهید. اگر به صرف چیزی گرم‌‌تر و آرام‌بخش‌تر تمایل دارید، این شوربای ترکیبی را امتحان کنید. یقیناً طعم لذیذ این غذای مقوی شمارا غافلگیر خواهد کرد.

• در حال حاضر بسیاری از رستوران‌‌های تهیه غذای فوری بلغور جو را به‌عنوان یک نوع غذا پیشنهاد می‌‌کنند؛ هرچند این غذا با وجود قند و سایر چاشنی‌‌هایی که ممکن است به آن اضافه ‌‌کنند، می‌‌تواند بسیار پرکالری باشد.
• ترکیب میوه و گندم و صمغ افرا انتخاب بسیار خوبی است. این غذا از ترکیب جو دو‌‌سر و پوست ‌‌نکنده با قطعات سیب دلخواه، میوه‌‌های خشک و شکر قهوه‌ای درست می‌‌شود.
• این غذا، اگر با شکر قهوه‌‌ای درست شود، در هر وعده ۲۹۰ کالری خواهد داشت. اگر از شکر قهوه‌‌ای صرف‌نظر شود، میزان کالری تا ۲۶۰ کالری در هر وعده کاهش می‌‌یابد. همچنین چیزی حدود ۵ گرم پروتئین و ۵ گرم فیبر دریافت خواهید کرد.

 

۲- با غذای «سفیده تخم‌مرغ لای پوششی از سوسیس بوقلمون» رستوران حسابی سرحال می‌‌شوید. کالری این غذا کمتر بوده و برای شروع روز جدید انتخاب بسیار خوبی خواهد بود.

• اگرچه دونات‌‌های بسیار لذیذ است، اما در عین لذیذ بودن قادرند کالری و میزان قند خون را به‌سرعت بالا ببرند. این لذت‌های کوچک دوست‌داشتنی! هرکدام ۳۰۰ الی ۴۰۰ کالری به همراه دارند.
• به‌‌جای این غذا، گزینه‌‌ی «سفیده‌‌ی تخم‌مرغ لای سوسیس بوقلمون» را سفارش دهید. همچنین می‌‌توانید سفیده‌‌ی تخم‌‌مرغ را با سبزیجات سفارش دهید، انتخابی برای جذب فیبر بیشتر!
• هر ساندویچ این غذا حدود ۱۵۰ کالری خواهد داشت. علاوه بر آن اغلب حدود ۱۰ گرم پروتئین و ۱ الی ۲ گرم فیبر خواهد داشت.

 

۳- کلوچه تخم‌‌مرغی را امتحان کنید. اگر به‌صرف غذای کلاسیک علاقه‌‌مند هستید، برای صرف غذا، کلوچه تخم‌‌مرغی را انتخاب کنید. این کلوچه بهترین انتخاب برای صرف غذای در حال حرکت است.

• بسیاری از ساندویچ‌‌ها از میزان کالری بالایی برخوردارند و دلیل آن گوشت‌‌های پرچربی است که در آماده‌‌سازی آن‌‌ها به کار می‌‌رود و یا سرو آن‌‌ها که روی مواد پرکالری‌‌ چون نان شیرین حلقه‌‌ای و شیرینی کره‌‌ای می‌‌باشند.
• کلوچه تخم‌‌مرغی یک ساندویچ کاملاً ساده است. کلوچه انگلیسی (آغشته با مقدار ناچیزی کره)، املت تخم‌مرغ، گوشت راسته گوساله و پنیر، مواد تشکیل‌ دهنده این ساندویچ است.
• این ساندویچ درمجموع حدود ۳۰۰ کالری دارد؛ هرچند اگر درخواست کنید که از کره صرف‌نظر کنند، این مقدار به‌اندازه ۳۰ کالری کاهش می‌‌یابد. همچنین حدود ۱۷ گرم پروتئین و ۲ گرم فیبر جذب خواهید کرد.

 

۴- سوسیس با پوشش بوریتو را امتحان کنید. بوریتو یکی دیگر از گزینه‌‌های بسیار محبوب در منوی غذاهای آماده است. مزیت خوب این رستوران، بخش کنترل آن برای تناسب وعده‌‌ها با رژیم‌‌های غذایی سالم است. 

• برخی از بوریتوها ممکن است بسیار پرکالری باشند. بعضی از آن‌‌ها به ازای هر بوریتو حاوی حدود ۸۰۰ کالری می‌‌باشند.
• به‌جای آن‌‌ها، سوسیس با پوشش بوریتو را سفارش دهید. این غذا کوچک‌تر بوده و حاوی تخم‌مرغ، پنیر و سوسیس لقمه شده است.
• این غذا به ازای هر بوریتو جمعاً حاوی ۳۱۰ کالری، ۱۴ گرم پروتئین و ۱ گرم فیبر است.

 

۵- نوشیدنی با رویه‌‌ی انبه و هلو را بنوشید. اگر به نوشیدنی‌‌های شیرین تمایل دارید، این نوشیدنی را به‌عنوان یک گزینه در نظر داشته باشید و روزتان را به بهترین شکل ممکن آغاز می‌‌کند.

• نوشیدنی همواره محبوب‌‌ترین آیتم صبحانه به شمار می‌‌رود؛ هرچند بسیاری از آب‌میوه‌فروشی‌ها با افزودن مقدار زیادی شکر و آب‌‌قند به نوشیدنی، میزان کالری‌‌ آن را به‌‌طرز مهیبی بالا می‌‌برند!
• به‌‌جای آن‌‌ها نوشیدنی انبه و هلوی را امتحان کنید. این نوشیدنی شیرین، رقیق و خامه‌‌ای است، همچنین ارزش غذایی آن بیش از خوردن میوه در تمام روز است.
• این آب‌‌میوه جمعاً حدود ۳۲۰ کالری دارد. همچنین دارای ۶ گرم فیبر و نصف میزان ویتامین A و ویتامین C مورد نیاز روزانه است.
• اگر یک قاشق پودر پروتئین کشک به آن اضافه کنید، ۱۹ گرم پروتئین بیشتر دریافت خواهید کرد.

 

منبع: چطورپدیا

برنج های ایرانی را بهتر بشناسیم!

برنج شیرودی حاصل بررسی های علمی پژوهشگران در جهت تولید انواع پرمحصول همراه با حفظ کیفیت و مرغوبیت است.

هدف از تولید این نوع گونه محصولات استفاده بهینه از زمین‌های کشاورزی، تولید غذای بیشتر در راستای افزایش جمعیت کره زمین و تامین امنیت غذایی آنهاست.

نتیجه اصلاح ژنتیکی برنج‌های محلی نوع خزر و طارم دیلمانی، که جزو گونه های مرغوب و با کیفیت می‌باشند، تولید برنج های شیرودی بود.

اهمیت اینگونه محصولات در افزایش بهره‌وری زمین‌های کشاورزی و برداشت بیشتر محصولات غذایی است.

این نوع برنج، محصول استان مازندران بوده و کشاورزان آمل، چالوس و تنکابن بیشتر از سایر مناطق به کشت آن روی آوردند. نام دیگر این برنج، استخوانی شیرودی است.

 

چرا باید در بین برنج ها شیرودی را انتخاب کنیم؟

در میان محصولات اصلاح نژاد شده و پرمحصول، شیرودی ویژگی‌هایی دارد که آن را از سایر رقبا متمایز می‌کند.

دانه‌های این برنج، کشیده و بلند هستند و در مقابل آفات و بیماری‌های رایج در مزارع مقاومت خوبی دارند به همین دلیل نیازی به سم‌پاشی در دوران کشت نداشته و در نتیجه محصولی سالم‌تر بدست مصرف کنندگان خواهد رسید.

همانگونه که اشاره شد میزان حساسیت برنج شیرودی نسبت به آفت کرم ساقه خوار، بیماری بلاست و پوسیدگی ساقه کم بوده اما در خصوص کرم برگ‌خوار تا حدودی احتمال درگیر شدن به آن به وجود دارد.

 

زودرس بودن و تعداد زیاد دانه‌ها در یک خوشه از دیگر برتری‌های برنج شیرودی است. نکته قابل توجه در خصوص این محصول این است که با گذشت زمان خوش‌ عطر و خوش‌ طعم‌تر شده و به کیفیت و مرغوبیت آن افزوده می‌شود.

 

ویژگی‌های ظاهری و کیفی برنج شیرودی

برنج پرمحصول شیرودی تا حدودی از لحاظ ویژگی‌های ظاهری و کیفی به برنج هاشمی و برنج طارم شباهت دارد. اما همانند سایر محصولات اصلاح نژاد شده از لحاظ عطر و طعم قابل مقایسه با گونه‌های برنج محلی و مرغوب نیست.

استفاده از این نوع برنج و به طور کلی برنج‌های پرمحصول در غذاهایی که اساس آنها برنج است چندان مرسوم نیست.

شناسایی این نوع برنج، از نوع طارم و هاشمی کار چندان دشواری نیست چرا که عطر زیاد آنها به‌راحتی قابل قیاس با برنج شیرودی است.

اما متاسفانه برخی از سودجویان با مخلوط کردن این دو نوع محصول با هم امکان تشخیص آن توسط مصرف کننده را تقریبا غیرممکن نموده‌اند. رنگ شلتوک برنج شیرودی کاهی و رنگ دانه های آن سفید رنگ و تا حدودی کدر است.

 

کشت برنج شیرودی

آماده سازی بذر برنج در اواخر فروردین تا اردیبهشت بوده و زمان نشاکاری آن از نیمه دوم اردیبهشت آغاز می‌گردد.

 

برنج شیرودی انتخابی به صرفه

قیمت پایین برنج‌های پرمحصول به دلیل کم بودن عطر و طعم آنهاست، اما باید در نظر گرفت در زمان انتخاب برنج، نکات دیگری هم اهمیت دارد.

به عنوان مثال قیمت پایین‌تر این محصول در بازار می‌تواند برای مصرف کنندگان ایرانی گزینه مناسبی باشد تا برای مراسم‌های بزرگ مانند اعیاد و مراسم‌های مذهبی و پخت غذاهای نذری مانند شله زرده، در حجم‌های بالا، از آن استفاده نمایند.

به‌ویژه آنکه از لحاظ ویژگی‌های ظاهری برنج شیرودی برنجی ممتاز محسوب می‌شود و دانه‌های این برنج پس از پخت به شکل قابل توجهی قد می‌کشند.

برنج فجر، برنج پر محصول

یکی از انواع برنج ‌های پرمحصول که دارای ویژگی های کیفی مناسبی نیز می‌باشد، برنج فجر است. این محصول در واقع یک نوع برنج اصلاح‌ نژاد شده می‌باشد که حاصل پژوهش‌های محققین و ایجاد تغییرات ژنتیکی بر روی برنج‌های با کیفیت ایرانی بوده و در راستای بهره‌وری بیشتر نسبت به برنج محلی تولید شده است.

برنج فجر بیشتر در استان گیلان تولید می‌شود اما کشاورزان مازندران به ویژه شهرستان آمل و فریدونکنار نیز تا حدودی نسبت به تولید آن مشغول هستند.

برنج فجر، عطردار یا بدون عطر؟

عطر برنج یکی از ویژگی‌هایی است که نمی توان از کنار آن به سادگی عبور کرد. به طور کلی انواع پر‌ محصول برنج دارای عطر و طعم برنج‌های محلی نیستند.

در ابتدای تولید برنج های فجر، این نوع برنج نیز علی‌رغم ویژگی پرمحصول بودن، عطردار نبود و این نقطه ضعف باعث شده بود که از سوی مصرف کنندگان با استقبال زیادی مواجه نگردد.

مطالعات و پژوهش‌های انجام شده، در نهایت تا حدودی این مشکل را مرتفع نمود. به گونه‌ای که در حال حاضر، این برنج پس از گذشتن از زمان برداشت، اندکی عطر و طعم می گیرد و عطری شبیه بهبرنج خوش‌عطر طارم از آن استشمام می گردد.

 

ویژگی‌های ظاهری برنج فجر

طول دانه‌های این نوع برنج متوسط و تا حدودی ریز هستند و پس از پخت اندکی قد بلند‌تر می‌شوند. ظاهر خنجر مانند این برنج تا حدودی آن را از سایر انواع برنج متمایز می‌نماید.

شلتوک برنج به رنگ زرد روشن بوده و دانه های آن سفید رنگ و اندکی کدر هستند.

 

نکات کلیدی در خصوص کشت این برنج

در ابتدای فصل بهار و در نیمه فروردین ماه، بذرپاشی جهت کشت برنج فجر آغاز و نشاکاری در دهه سوم اردیبهشت ماه انجام می‌شود. از نکات مثبت این گونه می‌توان به زودرس بودن آن اشاره نمود.

در طول دوره کشت آفاتی مانند کرم ساقه‌خوار و برگ‌خوار برنج، می توانند مشکلاتی را ایجاد کنند که پایش مداوم و کنترل دقیق می‌تواند از این مشکل جلوگیری نماید.

یکی دیگر از بیماری‌هایی که برنج فجر را درگیر می‌کند سوختگی غلاف است.  برنج فجر نسبت به خوابیدگی یا ورس مقاوم بوده و برای برداشت با سیستم‌های مکانیزه نیز مناسب است.

 

بازار مصرف برنج پرمحصول فجر

برنج‌های پرمحصول معمولا از لحاظ کیفیت قابل مقایسه با انواع محلی و مرغوب نیستند و عطر و طعم اندک آنها سبب قیمت پایین‌تر این نوع برنج در بازار مصرف شده است.

اما برنج های فجر از لحاظ کیفیت پخت، مقدار آمیلوز، درجه حرارت ژلاتینه شدن، غلظت ژل و همچنین شکل ظاهری نسبت به سایر گونه‌های پرمحصول مطلوب‌تر بوده، ولی به طور کلی مصرف کنندگان ایرانی ترجیح می‌دهند.

از این نوع برنج در غذاهایی که اساس آنها برنج باشد، به ویژه پخت پلو استفاده نکنند و این محصول را مناسب غذایی می‌دانند که برنج پایه و اساس اصلی آن نیست.

 

قیمت برنج فجر

قیمت پایین‌تر این نوع برنج نسبت به رقبا و شباهت ظاهری آن به برنج‌های مرغوب و برنج‌های محلی باعث ایجاد مشکلاتی برای مصرف کنندگان برنج شده است زیرا برخی از تاجران از این شرایط به نفع خود سود برده و برنج فجر را به جای برنج‌های مرغوب و با قیمت های بالاتر می فروشند.

برنج ندا، پرمحصول و بازارپسند

برنج ندا برنجی پرمحصول و نسبتا مرغوب در میان انواع گوناگون برنج شمال است که اغلب در استان مازندران کشت می شود. نام دیگر این برنج مرغوب، برنج شمشیری است .

که محصول مطالعات پژوهشگران علم ژنتیک و ترکیب ۳ رقم برنج آمل ۳، حسن سرایی و سنگی طارم است که سبب شده تا حدودی ویژگی ها و برتری های این ۳ رقم برنج را همزمان داشته باشد.

برنج ندا از لحاظ ویژگی های ظاهری شباهت زیادی به برنج طارم دارد، به گونه ای که برخی از کشاورزان شمال کشور آن را برنج طارم ندا می نامند.

 

– اهمیت و جایگاه برنج ندا در میان شالیکاران

کاشت این نوع برنج به دلیل بازار پسندی و محصول دهی مناسب در مدت زمان کم (بین هفت تا ده روز)، مورد توجه شالیکاران شمال کشورمان واقع شده است.

بر اساس گزارش های موجود میزان برداشت برنج ندا حدود ۸ تن در هکتار بوده است و با توجه به محدودیت سطح زیر کشت، تغییر کاربری اراضی، کمبود منابع آبی کشور و توسعه مکانیزاسیون در عملیات نشاکاری و برداشت، نظر کشاورزان را جلب نموده و به عنوان گزینه مناسبی برای تولید برنج شمال مطرح گردد.

به طور کلی شناسایی و کشت گونه های پرمحصول مانند برنج های ندا می تواند سبب کاهش نیاز به واردات برنج از خارج از کشور شود.

 

– وضعیت بیماری و آفات در کشت برنج ندا

آنچه که برنج های ندا را در زمره ارقام مورد توجه شالیکاران قرار داده است، علاوه بر ویژگی محصول دهی بالا، مقاومت در برابر آفات است. آفاتی مانند کرم ساقه خوار و هم چنین مقاومت به بیماری بلاست که از بیماری های رایج در میان انواع مختلف برنج است.

این امر سبب شده استفاده از سموم ضد آفات در مزارع تولید برنج ندا کاهش یافته که در نتیجه محصول تولیدی برنجی سالم و عاری از اثرات جانبی سموم باشد.

ضمن اینکه این نوع برنج دارای مقاومت نسبی در برابر بیماری شیت بلایت نیز می باشد.

 

– برنج ندا، ویژگی های ظاهری و غذایی

طول دانه های ندا پیش از پخت کوتاه به نظر می رسند اما پس از پخت برنج، طول آن ها به شکل قابل ملاحظه ای افزایش پیدا می کنند.

از دیگر ویژگی هایی که برای برنج ندا می توان نام برد، خاصیت ماندگاری خوب بعد از پخت و رنگ شفاف و شیشه ای بودن دانه های آن است.

 

برنج ندا، نقاط ضعف

از آنجایی که کیفیت پخت و خوراک برنج برای مصرف کنندگان ایرانی اهمیت بسزایی دارد، برنج ندا بیشتر در غذاهایی مورد استفاده قرار می گیرد که برنج پایه اصلی آن نبوده و به عنوان مکمل استفاده می شود.

در واقع علی رغم شکل ظاهری مناسب نمی توان این برنج را به عنوان یک برنج خوش عطر و یا برنجی خوش طعم معرفی نمود زیرا داری عطر و طعم اندکی نسبت به سایر رقبای خود می باشد.

 

مصرف کنندگان ایرانی، برنج هایی با آمیلوز، درجه حرارت ژلاتینی شدن و غلظت ژل متوسط را می پسندند در حالیکه ندا علیرغم داشتن درجه ژلاتینی شدن متوسط دارای غلظت ژل کمی می باشد.

 

در پایان، با توجه به موضع گیری های موجود نسبت به مواد غذایی تراریخته قیمت برنج ندا اندکی نسبت به گونه های برنج محلی کمتر است که قیمت نسبتا مناسب آن موجب شده تا حدود زیادی به عنوان یک برنج بازارپسند مطرح گردد.

 
برنج هاشمی، محصولی خوش‌پخت و خوش‌عطر

برنج هاشمی از محصولات مرغوب مزارع برنج، در شمال کشور بوده و به عنوان یکی از چندین گونه برنج پرمصرف و پرطرفدار نزد ایرانیان شناخته می شود.

برنجی که حاصل زحمات یک کشاورز نابغه ایرانی، در سالیان نه چندان دور، بوده و نام آن نیز برگرفته از نام این کشاورز خوش‌ذوق، یعنی آقای هاشمی، می‌باشد.

کشت و تولید برنج هاشمی در اکثر نقاط شمالی کشور ایران، شامل استان‌های مازندران، گیلان و گلستان رایج بوده است.

اما با توجه به اینکه استان گیلان مبداء پیدایش برنج هاشمی بوده، محصولاتی که در این استان کشت می‌شوند کیفیت نسبتا بالاتری در مقایسه با سایر استان‌ها دارند.

در طول زمان، استقبال مصرف‌کنندگان از این برنج، سبب کاهش علاقه‌مندی کشاورزان به کشت برخی از گونه‌های دیگر مانند برنج خزر و بینام گردیده است.

 

ویژگی های برنج هاشمی

برنج‌های محلی در مقایسه با برنج‌های اصلاح نژاد شده و پرمحصول، مقاومت کمتری نسبت به انواع بیماری‌ها و آفات رایج در شالیزارها، مانند کرم ساقه‌خوار دارند و همین امر سبب شده تا استفاده از سموم، در زمان کشت این نوع از برنج‌ها، امری ضروری تلقی ‌گردد.

اما نکته حائز اهمیت در خصوص برنج هاشمی این است که نسبت به بیماری‌ها و آفات تا حدودی مقاوم‌تر بوده و در نتیجه نیاز کمتری به استفاده از سموم در طول دوره کشت دارد.

 
خصوصیات ظاهری برنج هاشمی

دانه‌های این نوع برنج کشیده و تا حدودی چاق‌تر از سایر گونه‌ها هستند. رنگ دانه‌ها سفید و اندکی مایل به کرم است. از لحاظ عطر برنج نیز، بسیار خوش‌عطر و با کیفیت است.

پس از پخت، دانه‌های برنج به خوبی قد کشیده و کاملا از هم جدا می‌شوند. ویژگی دیگر این برنج، حفظ نرمی، ظاهر مناسب و کیفیت مطلوب تا مدت زمان زیادی پس از پخت است.

 

کاشت برنج

برنج هاشمی باید در زمین‌هایی که غنی از مواد مغذی هستند کشت شوند و اگر در انتخاب زمین دقت نشود و شرایط تغذیه مناسب برای آن فراهم نگردد، در نهایت سبب خم شدن و افتادن ساقه‌ها روی زمین می‌شود، که این امر برداشت محصول توسط کشاورزان را با مشکلات زیادی رو به رو خواهد نمود.

این برنج با توجه به زمان رسیدن گونه‌های مختلف آن، به دو دسته سرد و گرم تقسیم می‌شوند. گونه‌ سرد با توجه به دیررس‌تر بودن (حدود ۱۰ روز دیرتر) نسبت به گونه گرم، دارای کیفیت بالاتری می‌باشد.

 

چرا برنج هاشمی بخریم؟

مصرف کنندگان ایرانی همواره به دنبال تهیه برنج‌های خوش‌عطر و خوش طعمی هستند که مراسم و مهمانی‌های آنها را رنگ و بوی ویژه‌ای ببخشد. برنج اعلاء هاشمی بی‌شک انتخابی مناسب و منطبق بر ذائقه ایرانی خواهد بود.

برنجی که به واسطه استفاده کمتر از سموم در زمان کشت، محصول سالم‌تری می‌دهد و در کنار این ویژگی، خوش‌پخت بودن نیز، آن را از سایر رقبا متمایز می‌نماید.

میزان پروتئین در دانه‌های برنج هاشمی، درصد و نسبت قد کشیدن دانه‌ها، درصد آمیلوز و متوسط قوام ژل در این برنج بسیار مناسب می‌باشد.

همچنین این نوع برنج نیروبخش، فاقد کلسترول و دارای خواص گوارشی خوبی است. مجموع این ویژگی‌ها نشان می دهد که چرا باید مصرف‌کنندگان برنج هاشمی را به عنوان گزینه‌ای قابل قبول برای سفره‌های خود انتخاب نمایند.

خواص آب برنج برای رشد مو و جلوگیری از ریزش مو

آب برنج که در واقع نشاسته حاصل از برنج پخته شده است، سرشار از مواد مغذی بوده که برای رشد و استحکام مو و جلوگیری از ریزش موها مفید است. شستن موی سر با آب برنج از سالیان قبل به شکل یک روش سنتی در جنوب شرقی آسیا رواج داشته است.

به طور کلی شستن مو با استفاده از آب برنج می تواند رشد مو را تحریک نماید. علاوه بر این اثرات مثبتی بر روی تقویت تارهای مو و بهبود سلامت پوست سر دارد. آب برنج سبب درخشان شدن موی سر می شود و ریشه های مو را نیز تقویت می نماید.

افرادی که دارای موهای وز و مجعد هستند می توانند از خاصیت پروتئینی بودن آب برنج استفاده کرده و حالت ارتجاعی موها را بهبود ببخشند. پروتئین موجود در این محلول مغذی می تواند ساقه مو را تقویت نموده و با پر کردن ترک های موجود در روی مو، آن را نرم و براق کند… همچنین این محلول می تواند حالت اصطکاکی سطح موها را کاهش دهد.

ویتامین های موجود در آب برنج شامل ویتامین B، E، انواع مواد معدنی و آنتی اکسیدان ها هستند.

 نحوه استفاده از آب برنج بر روی مو

علی رغم شواهدی که مزایای این درمان سنتی را بیان می کند، مطالعات علمی انجام شده در این زمینه نتوانسته نتایج قابل توجهی را به اثبات برساند. با این حال برای استفاده از مزایای احتمالی آب برنج، پس از شستشوی موها در حمام می توانید آب برنج را روی موها ریخته و ماساژ دهید.

حدود ۱۰ دقیقه زمان برای اثر گذاری این ماده مغذی بر روی موها زمان لازم است و سپس می توانید موهای خود را آبکشی نمایید. این محلول می تواند جایگزین مناسبی برای نرم کننده های شیمیایی گران قیمت باشد.

توصیه می شود آب برنجی که نمک زیاد دارد و شور است را استفاده نکنید و برای استفاده به عنوان ماسک مو، آب برنج را جداگانه تهیه کنید.

منبع : مجله تخصصی برنج بینجکده